Quỹ Đầu Tư Mạo Hiểm Có Vai Trò Như Thế Nào?
1. Cấu trúc của Quỹ Đầu Tư Mạo Hiểm.
Sơ đồ cấu trúc của Quỹ Đầu Tư Mạo Hiểm
Thông thường, các quỹ đầu tư mạo hiểm được thành lập trong thời gian 10 năm để tham gia đầu tư vào các công ty cần vốn mạo hiểm. Các quỹ này sau khi huy động được vốn sẽ thuê một bộ phận đầu tư (investment management) để lựa chọn các công ty tiềm năng và tài trợ vốn. Một danh mục đầu tư thường gồm nhiều công ty khác nhau thỏa mãn tiêu chí của quỹ đầu tư vốn mạo hiểm đó, và mỗi vụ đầu tư (deal) thường kéo dài từ 3-5 năm trước khi quỹ thoái vốn bằng hình thức IPO (cách thông thường nhất).
Chi phí hoạt động của quỹ thường là 2%/năm, trích từ tổng vốn đầu tư mà nhà đầu tư góp vào. Bên cạnh đó còn có thể có hoa hồng nếu lợi nhuận danh mục đầu tư vượt mức lợi suất yêu cầu (hurdle rate), thường chiếm khoảng 20-30% phần lợi nhuận thặng dư.
2. Các giai đoạn tài trợ vốn.
Sơ đồ các giai đoạn tài trợ vốn của Quỹ Đầu Tư Mạo Hiểm
Thông thường có 6 giai đoạn tài trợ vốn, tùy vào tình hình phát triển của công ty đang ở mức độ nào:
Giai đoạn 1 – gọi vốn hạt giống (seed funding): tài trợ vốn chủ yếu để phát triển ý tưởng mới, thông qua các nhà đầu tư thiên thần. Gọi vốn cộng đồng (crowdfunding) cũng là một lựa chọn khá phổ biến để gọi vốn hạt giống.
Giai đoạn 2 – khởi nghiệp (startup): các công ty ở giai đoạn mới hình thành, cần vốn để tài trợ cho các chi phí hoạt động như marketing và phát triển sản phẩm.
Giai đoạn 3 – tăng trưởng – (gọi vốn vòng Series A): tài trợ vốn khi công ty bắt đầu bán hàng và tài trợ hoạt động sản xuất.
Giai đoạn 4 – gọi vốn vòng hai: tài trợ vốn lưu động cho các công ty đã bắt đầu bán hàng nhưng chưa có lợi nhuận.
Giai đoạn 5 – mở rộng vốn chuyển đổi (mezzanine financing): tài trợ vốn cho công ty bắt đầu tăng trưởng và có lợi nhuận, chấp nhận vốn chuyển đổi (thực chất là nợ chuyển đổi sang vốn cổ phần) ở lãi suất cao, và có thể chuyển thành vốn cổ phần nếu công ty không trả nợ đúng hạn.
Giai đoạn 6 – thoái vốn, hay còn gọi là tài trợ vốn kết nối (bridge financing), gọi vốn vòng bốn, để tài trợ cho quy trình công ty chuẩn bị chuyển đổi thành công ty đại chúng.
3. Chính sách đôi bên cùng có lợi.
Hợp tác đôi bên cùng có lợi
Các quỹ đầu tư mạo hiểm này thường hỗ trợ công ty qua 4 giai đoạn phát triển sau:
- Phát triển ý tưởng.
- Khởi nghiệp.
- Hoàn thiện.
- Thoái vốn.
Dĩ nhiên, công ty nhận được vốn để phát triển, mở rộng sản xuất hoặc IPO, tùy mục đích. Quan trọng hơn, họ nhận được những sự hỗ trợ khác về mặt con người, chuyên môn để đồng hành với doanh nghiệp.
Đổi lại, các quỹ đầu tư mạo hiểm khi đầu tư vào các công ty startup sẽ yêu cầu sở hữu một phần cổ phần trong công ty, và tỷ lệ này cao hay thấp tùy vào đàm phán giữa nhà sáng lập và quỹ. Các quỹ này đặt mục tiêu mức lợi nhuận thường phải đạt tối thiểu 40%/năm và sẽ thoái vốn (exit) trong vòng 3-7 năm kể từ khi tham gia tài trợ vốn đầu tư bằng cách khuyến nghị công ty startup IPO, hoặc bán lại phần vốn của mình trong công ty startup cho nhà đầu tư khác.
